Sar arkako manuš ani siklana lijem te kerav buki ko siklanako berš 2002-2003. Nikana ni gndisardem kaj kava ka kerav buki. Manglem te ovav šoferi ja pala agorkeribe maškaruni sikljovni te đav ane sikljovnako fakulteti so mangenasa thaj mere jerie. Kana akharda man e sikljovnaki direktorka thaj rodija te ovav arkako manuš ani siklana, me kerava sa buki sar šoveri thaj lava sa lovengo pokinipe pockno katar minimalno lovengo leipe. I direktorka pinđarela sa man lače , a lako rom sasa mange sikamno thaj golese pakjaibasa dije mange kaja buki. Najsema sigurno so trubul te kerav thaj šaj li me te kerav gova, numa gndisardem kaj trubul te dikhav te kerav jek sikloibasko berš, a e lovengo pokinipe sasa thaj majbaro katar gola so lavasa len. Gijate lijem te dzav, a ki goja sikljovni kerav buki thaj agive.
Deibe dumo ano akademijakoro thaj socijalnikani edukacija
E romane čhave nidzanasa sa jek ani sikljovni thaj golese o šuru sasa but pharo. Sasa zaruri te dza katar vudar ano vudar, te vakjara e jerienge te hazrikeren e čhaven baš siklana, a katar i mahala ingjarasa len phirindoj ani sikljovni ko turli vakteskere šartora. E čhave nidzanenasa I čhib thaj najsa len bukja siklanake, so kerela sa majphare I siklana, a kala problemoroa si thaj agive. Trujal gova so e romane čhaven si len lila, lenge jerie zaruri si te len lenge o resto bukja. Von gova ni kern sose sa panda gndisaren kaj gova naj zaruri e čhavenge. Sar avera arkake manuša gija thaj me dajek drom lavasa lenge kalemora, renkalie kalemora ja diso ave. Nidzanava sode si gova šukar sose e jerie sigende sikljon kaj dajek aver ka len lenge so trobul. Ko šuru i bukji arkako manuš e čhavenge ani sikljovni najsa pindzardo kaj si bare dzanlipastar, numa sar šajdipe te kerel pe komunikacija maškar o jerie thaj o sikamne e čhavesa, sar arka te akjarel pe o materijalo thaj te astaren pe majlače ocjene. Vaktesa sikadilo kaj e arkake manuša e romane čhavenge ani siklana but trubun thaj zaruri sig ova te oven profesionalcora ki pumari buki. E romane čhave dzivdisaren ane romane mahale thaj thana kaj so si izolirime katar aver sumnal, thaj kana avgo drom aven ani sikljovni gova si lenge nevo than thaj nesave satora nidikhen pimare dajen. Trubil lenge dajek kaste ka šaj te dajaninpe, a gova si manuš savo so akjarel lengi čhib, than katar so aven, a gova si romano arkako manuš. Lafikeribasa e romane arkake manušesa e romane čhave lije majšukar te keren i kroacijaki čhib thaj majlače te vakjaren. I buki savi so kerav la ulo kotor katar moro bioritam. Sako berš ovol mange o jekajek. Ko šuru katar e sikljovibasko berš si man ckni nervosa sose nidzanav save poroblemencar ka arakhavman. Numa dešefta berš eksperiensi kerde piro, si man pakjiv korkoro mande so del man lokhipe ki kaja buki thaj sigate kerav kontaktora sakone čhavesa. Kana gndisarav, pučav korkoro man-sem li sar arkako manuš kotor katar kolektivo savo so mangel o čhave te overl len lače evidentora thaj sode mngri bukji si dzanlipastar mngre kedinake.
Ano Međumurijako umal kaj so kerav buki, e arkake manuša keren buki čhavencar katar pockne klasora fundavni sikljovni dzi ko 4-to klasi, nula von e čhavencar ačoven ano kontakto sa dzikaj niagorsaren I sikljovni. E čhavencar katar 7-to thaj 8-to klasi ačovav palali I biki te kerav lencar lafi. Si len lenge sune thaj mangina a nesave lender našti astern majlače ocene. Savoren pindzarav thaj šaj te moljakerav lenge kapacitetora thaj dav len drom sar te dzan majangle sikljovibasa. Sar egzamplo, nesave lender si le suno te oven piloti, a leske ocene sikaven kaj šaj kerel diso aver bukji. Dava le gogi te ovol realno thaj te dikhel ko so si šukar gova so ka šaj te kerel buki kana ka agorkerel I sikljovni thaj kamjabesa te kerel pi biki thaj te zaradil. Sasa man turli situacije thaj anegdote ko vakti katar buteberšengo bukikeripe, jek olendar ka vakerav tumenge. Kerava sa buki sar arkako manuš ano 3-to klasi ani fundavni sikljovni. I sikamni sasa ande sar sakana, thaj dikjolasa sar te kerel mudro e čhaven save so gova give sasa but nemirna, bare sesija thaj dekoncetririme. Ni kerdem khanči sose meri rolja naj te kerav averčhane lengo trbijato thaj nimanglem te hemiman e sikamnjake ani buki.Kana palo pobut satora avilo o sato katar klaseske sikamne, rodijem katar I sikamni te mukel man te vakjarav e romane čhavenge jek paramisi. Lijem te kerav lafi ani bajaško čhib thaj o čhave acadile, šajsa te asundol I mak sar ujral a ko lenge jakha sasa rošalipe. Avgo fori ani sikljovni sasa len šajdipe te šunen pumari čhib. Gova dikhla vi I sikamni thaj kana agorsarda I sikamnake arija phenda kaj voj kerel biš thaj panč berš thaj nikana ni resarda gijate te interesil e čhaven jek ari. O čhave šunena sa . Kava eksperiensi kerava sa le sajek e ckne čhavencar. Kerdem translacija disave paramisa sar E Lole stadikaki thaj Pepeljiga ki bajaško čhib vakjarava sa lenge thaj dzipherava sa disave phiribasa, kerava sa aver intonacija thaj pocra glumisarava sa, a čhave sasa lošale thaj samasa šunena sa. Nesave jerie phende kaj katar pe čhave avgo drom ašunde sa gola paramisa.
Legitimnikani segregacija?
Maškar e romane čhave thaj terne si but talentirime thaj bukjarne. Gola si čhave save so mangen te sikljon thaj astarena šukar kamjabija, dzanena thaj avera čhiba thaj phirnipaskere zanatora. Gasavo terno manuš kerel pese than ki romani kedin, numa ano medie naj gasave pozitivnikane paramisa. E lače evidentora nidikhen pe thaj khoni ni prezentiril len, a ko lengo than majbari sama čhuvel pe ko negativnikane bukja. Gova naj lače kana ovol lafi te kerdon maškarplesutno pakjavibe thaj o manuša nidzanen kaj katar avgo našukar hošipe thaj dar kana arakadon e romencar, si pozitivnikane katar gova so sam sansarale manuša thaj si amen baro sajdipe.
Kate ka liparav panda jek situacija savi so ovol ano Međumurje , a gova si e čhavengo ulavipe ano sikljovne. E Kroatonge čhave save so dzivdin ano thana kaj so si vi romane mahale nimangen te dzan ano sikljovne sose ko gola sikljovne ka dzan vi e romane čhave thaj golese dzan ano avera sikljovne ano regiono. Sar egzamplo ano Kuršanec dzuvdisaren 1330 Kroatora, a ani romani mahala ano Kuršanec 1660 Roma. Von trubul te dzan ani jek sikljovni, numa sebepo gasavi situacija, našti oven hehmisarde klasora. Gijate avel dz legitimnikani segregacija savi so nidel integracija e romane čhavenge thaj hemime kedina save so ka keren jek normalnikano barabarutno dzuvdipe. E Kroatora šaj pumare čhaven te hramosaren ko avera sikljovne, a kana ka avel romano čhavo ani goja sikljovni, phenen kaj naj than. Nisar e manuša te akjaren kaj našipasa naj khanči te resel pe thaj gasave vjavaharipasa nimuken te bajrardon o maškarmanušikane vjavaharora kana o čhavo avgo dromese ka del ano sasuitnipe, a gova si I edukacija. Dzipherdo problemo e romene čhavenge si lenge jeriengo dikhipe savo so sa panda si, kaj nitrubol lenge edukacija. Sar egzamplo den o problemora save so šaj dikhen pe sako give. Sar egzamplo o profesije sar pekari ja kasapi javera bukja save so keren pe hapesa, naj mukle e romenge sose khoni ni mengel te lel len ani biki. Sasa čipota kana romene medicinake phejake najsa muklo te lel rat. Golese o jerie gndisaren kaj o dzaipe ani sikljovni si salde našalipe vakti. O keripe ko kola čipote sa aven ko jek, dar thaj prijave ano Centrora baš socijalnikane bukja thaj aver institucije, ko than ano kontinuiteto te kerel pe buki e romane jeriencar ani edukacija thaj te sikaven pe sar te keren buki pe čhavencar. Te sikaven interesi, te pučen len so siklile, te dikljaren so hramosarda, kerda li po savali, drabarda li disavo lil. Katar libroteke den lila salde gole čhavenge kaske so garantiril o sikamno kaj ka irisarel o lil. Golese drabarav lenge but lila, a but lendar kerde mo dzuvdipe majbarvalo. Jek lendar savi so šaj phenav si e Poštarengi paramisi savi so mange vi e siklenge ačili sar bibistardi lektira ano sikljovnako šuri sar čhavorikani paramisi katar so vi bare šaj te sikljon.
