Resarinasa te pheren pe ostandardora te astaren pe thaj te integririsaren pe o našle manuša so lija pe peste i Republčika Kroacija sar jekha jek dženi ki Evropaki Unija, zaruri si te ovel kolaboracija turli subjektencar katar lokalnikani thaj nacionalnikani digra. Gova majšukar džanel o Centro baš kulturnikano dijalogo savo so kerel bukji ki Islameski kedin ani Kroacija, a ki misija si le strategijako zorarkeripe thaj arakhipe maškar religijako thaj maškar kulturnikano dijalogo. Leski egzekucijaki direktorka Nejra Kadič Meškič pe bukjakje vakjarel kaj si but interesnikani, a o sajek dromaripa den la šajdipe te pendžarel turli manušen kaj so ulavdeste vakjarel po religijako thaj aktivistikao identiteti.
Ko jekh arakhipe ki aver phuv dije man komentari kaj but kerav lafi jekhe muslimankake, dikhindoj kaj niladžav te kerav lafi, vakjarel voj thaj ponodoringate: E džuvljako thaj andre ko sasuitnipasko dživdipe šaj te kerel pe mudro pakjaipaske korkorilačharipe thaj e phukavipasa so anel o modernikano dživdipe. Me sem autohotno muslimanka Evropejka thaj mangav gova te vakjarav le te šaj te ovav jekh kotor katar o rote save so keren percepciengo iranipe thaj e muslimanengo narativi, a ulavdeste ko muslimanke.
Kadič Meškič po muslimanako identiteto phandel le golesa so korkori pes pozicionirisarel sr feministka. Ki peri bukji, sar ko Sarajevo katar so avili, gijate thaj ano Zagreb, dikhla kaj but manuša naj pendžarkerde e poimesa feminizmo, leski historija ja si le but negativnikane dikhipa pal gova pučipe. Gndisarav kaj dajek kana ka vakjarel kaj naj feministo ja feministka kaj si salde e poimesko nahaljoipe, kaske so percepcie astaren radikalnikano feminizm.O feminizmo si savorenge, thaj o korkori migracie ani Evropa sikavela amenge turli džuvlengi mareba, thaj intelektualnikane diskusie kaj so von roden te keren pumare nijamotra ko neve thana.
Gole temenge maškar o murša administratora ki islameski kedin ani Kroacija arakhena pe jekhajekh lafikerutne sebepi so si len buhlipe ko lengo teologikano džanlipe, thaj džipherel: Kate si but than bašo minsako vazdipe e manušenge ki kedin, numa na salde ko konteksti minsako vazdipe numa thaj kana si lafi bašo institucionalnikano progresi save so bi avelasa katar Islamikani kedin-sar prekal anibe ulavde politike, gijate thaj ko keripe badana save so ka keren bukji ko jekhajekhipe thaj e džuvljengo zorarkeripe.
Ko pervazora katar Centro baš kulturako dijalogo ikerel pe ternengi sikljovni bašo lideripe thaj dijalogo kaj so i Kadič Meškič dikhel than te kerel pe bukji e ternencar thaj gova sar so vakjarel majšukar prekal integracija e polongo jekhajekhipe horizontalno ko sa edukacijake kotora šurarkerindoj katar džuvljengo lideripe. E feminizmoski percepcija thaj ko terne si ideja kolasa so šaj te keren bukji, a teme so sakana phutren pe si o diskusie baši i poligamija ko islami ja propisengo dikhljaripe sar te del pe e romnjake disciplina e romeske rigatar baši so von dikhen te den džovapija ko internet thaj pumare gndipa keren le prekal informacie kaske so hainga si pučipaske thaj si narelevantnikane.
Šaj te phenav kaj maškar o terne muslimanke, maškar kolende si thaj gola save so si ko agor katar Islamikani gimnazija, si but uče thaj serti(ostri)feministikane gogja save so nimangen te uklopisaren pe ko tipikano patrijahalnikano sasuitnipasko tasviri. Katar avre rig si thaj džuvlja save so alusaren palo sikljovnako agorkeripe te ačon khere thaj te arakhen čhaven thajte keren kherutni bukji, so si šukar te si gova lengo čhinavibe, a na te ovel gova astardo kataro manuša so si trujal lende. O džakeripa na bi ovelasa šukar te oven kerde palo poli, numa plesutnikane interesencar, talenti thaj ekspiriensi.
Golese e džuvljenge egzamplora save so korkori ande decizija baši pumare profesie thaj profeionalnikano bajroipe džanle baši Kadič Meškič savi so gndisarel kaj gasave džuvljenge si zaruri than te oven dikhle resarinasa te ulaven ekspiriensi thaj praksa. Vakjarel kaj e sinergijako keripe ki lokalnikani thaj regionalnikani digra but si džanlo te keren pe čačikane iranipa ko konteksti taro polengo jekhajekhipe thaj avera sasuitnipaske procesa thaj vakjarel kaj o Islamikane kedina sar šerutno badani save so ka šaj te keren gola procesora ko pervazora katar i platforma te kerel pe inkluzija e džuvljenge ko diskursi katar džanle pučipa. Ko gasave čipote kera lafi bašo institucionalnikano lačharipe kaj so ka šaj direktnikano te kerel pe bukji sar muršencar gijate thaj e džuvljencar, a ulavdeste e ternencar save so si čačikane iranipaske legarutne. I komunikacija thaj o dijalog si klidi te keren pe turli ideje katar feminizam thaj islam.
(Majcra) dujdrom diskriminirime
Trujal gova so najsa salde ko religijako konteksti, Kadič Meškič ko Sarajevo aktivnikao kerela sa bukji ko rodesko jekhajekhipe pa e kolegencar kerda strategijake dokumentora phandle e Poveljasa baši manušikane nijamora, a ko 2013. berš lija o pursako katar Parlamentarnikani skupština Bosna thaj Hercegovina baši laki buki ko resljaripe polengo jekhajekhipe. Ko Centro bašo kulturako dijalogo kerel pe bukji ko proektora kaj so si inkludirime persone save so si len maškardžijanesko arakhipe ko kroacijako sasuitnipe ko kaske so pervazora baro džanlipe dela pe te kerel pe javerčhane o narativi e našle manušenge thaj integracija e našle džuvljenge. Ko nakhlo berš sebepi Sumnalesko dive e našle manušenge sasa organirisardi panel diskusija baši džuvljengo ekspiriensi ko migracie. But si amenge džanlo te na avel pe dži asimilacija, numa ki integracija. E Islameski kedin ani Kroacija si la džanli rolja ki integracija soske si la ekspiriensi katar šelberšeski tradicija thaj kamjabali praksa ko funkcioniribe e minoritetenge khedinencar ki jek homogenobutipaski kedin.
Ruba Nadaf, čhaj bijandi ki Sirija, akanutne adresasa ko Sisak, epaš katar po dživdipe nakhada le ko turli našle manušenge kampora ano Khoranipe. Ko palune trin berša dživdisarel ani Kroacija, o sikljoipe i kroacijaki čhib sar so phenel si lake majdžanli hapa ki laki integrcija, a šukrikerindoj golese hramosarda pe baši medicinake pheja ano Zagreb. Mange sasa džanlo te ačovav mange mngri thaj nisar ma te crdav i momija savi so si kotor mandar, bi te dikhel pe kaj arakhava man. Kana sem kate avere muslimankencar, si man hoši kaj sem kogova so me mangav thaj sar te najsem katr aver phuv. Mere amala si murša thaj džuvlja katar turli konfesie. Lače si mange ani Kroacija thaj hošisarav man sigurno.
Sar majbari inspiracija i Kadič Meškič vakjarel kaj si o manuša savencar so kerel bukji. Kerela pe lafi, sar e liparde Ruba Nadaf, kaske so si dendi e maškar džijaneski arakhin, t.e. azilantenge thaj e manušenge so si len supsidarnikani arakhin katar pobut phuva –Afganistan, Iran, Irak, Khoranipe, Sirija thaj katar turli afrikakere phuva, save so pesa anen aver kulturnikano konteksti thaj upral sa nidžann i kroacijaki čhib. Von si sar jek mohto katar sa o čačutnikane molja ko dživdipe thaj džanlo si te kerel pe lencar bukji sebepi sa o bukja baši integracija save so šaj nifunkcionirisaren thaj lenge kamjaba dikhen len sar tumare.
Aso evidentora katar UNFPA (2018) epaš kataro migrantora si romnja thaj čhaja trujal so arakhen pe bare rizikoncar sar so si seksualnikano istemalkeripe, manušengo kinobikinipe thaj čhelalipe , lengo ekspiriensi phandel pe e muršenge ekspiriensesa. Von ni ačadon te oven khamne džikaj si ko phiripe,thaj si la baro šajdipe te oven la sastipaske problemora sar ko tranziti, gijate thaj ki phuv kaj so ka ačon te bešen. Gijate vod oven dujdrom diskriminirime sar džuvlja thaj migrantke. E Akcijako plani katar Evropaki unija baš integracija thaj inkluzija 2021-2027 pendžarel kaj von te avile ki Evropa te šaj te oven dženesa katari familija pesa ka anen thaj kherutne dajatve save so naj te mukel len te lenthan ko bukjako kurko thaj ko integracijake programora, veštinengo moljakeripe, prekvalifikacija thaj avera napora.
Arda Kaan, savi so mangla lako identiteto te ovel garado, ani Kroacija resla 2018. berš kana so rodija azili sebepi plitikano hali ano Khoranipe. Trujal gova so ki struka si psihologo, činada te lel aver profesija ko IT sektri. Ko Zagreb akana kerel bukji sar inžinjerka bašo softverengo kvaliteti thaj normalnikane dživdisarel katar pi bukji. Trujal gova so naj la nijek negativnikano ekspiriensi ki pi bukji i Arda Kaan vakjarel kaj o hali si aver kana ka ikljol ko drom – o manuša vakjaren lake turli lafora thaj kaj voj naj pe phuvate thaj valkjaren lake bilače fafora kana si ko reizi ja kana džal ko kinipe. Te ove džuvli si sekaj phare ko sumnal, Numa me sem but zorali te šaj te arakhava man, sose mo hidžab si mo identiteto thaj sakana phiravav le. Me mere egzamplosa ni prezentirisarav salde man, numa thaj mi religija, mo pakjaipe, mi mol thaj mero pakjaipaso dini. Ko gova dav dumo thaj avere džuvlen, lenge nijamora te oven jekhajekh, sa džikaj putardo ni den kritika ko islami thaj komKurani. O džuvlja si džanle ko sasuitnipe thaj me pendžarav mo than ko sasuitnipe.
Ko sa o pučarkeripa kaj so kerela sa i Kadič Meškič sar kotor katar Evropako raporti baši islamofobija zorarkeren kaj ani Kroacija naj sistematikani islamofobija. Nefretesko lafikeripe si diso so kerel pe sa jekh, numa na thaj e nefretesko čhelalipe gova si salde keripe katar poedincora save so naštisaren te phanden pe ki disavi kupa. Ko raporti si jek dimenzija so kerel lafi baši o migrantora thaj našle manuša thaj o lafi nefretesa sa jekh šunela pe. Zaruri si te ovel amen ki gnd kaj naj i bukji salde ki religija numa thaj ki kulturaki komponenta, stili thaj dživdipasko čhani, moljkeripa, prakse thaj azilantenge adetora save so naj pendžarde e kroacijake sasuitnipaske. I rezistencija mujal o našle manuša muslimaja thaj muslimanke si baro, numa na baš lengi religija.
O paramisa baš kamjabali integracija e našle manušenge save so si len maškardžijanesko arakhipe sa jekh si mukle katar publicirimo sikavipe mukindoj than bašo bilače narativa bi te del pe lenge sama ko poedincora ko globalnikano thaj ko historikano koteksti baš lengo thanarkeripe. Gijate o džastikeripe thaj o nahaljoipe zaruri si te trampirisara le pe interkulturnikane dijalogosa ulavdeste kana kerela pe lafi bašo džuvlja, baš kaste so lenge kedina džaren kaj ko phuva domačina te keren o jeka jek bukja sar so si i kherutni bukji. Bašo džuvljengo šukaripe thaj ko jek e kedinake ko sahnipe, taro džanlipe si te činavel pe lengi izolacija . Kana pučav e Kadič Meškič soske si lake gova džanlo voj del džovapi: Šaj soske hošisarav baro džovapjalipe crdindoj kaj sem džuvli. O konektiripe, deibe dumo thaj o solidariteti ačon sar džanle rote ko integracijako procesi, numa thaj ko sahno sasuitnipasko pozicioniribe.
Kale tekstesko ikalipe si dendo dumo katar Agencija baši elektonikane medie ko pervazora e programake baši žurnalistikano vazdipe
